ئادەم و حەوا بــە بەڵگەی زانستی

بە درێژایی مێژوو ئەوانەی کە بڕوایان بە خودا و كتێبه‌ ئاسمانیەکان نـەبوو تیۆری (خەلق)یـان ڕەتدەکردەوە و جێگرەوەی ماددی و هۆکاری سروشتیان دەخستە شوێنی، وە هەموو ئایینە ئاسمانیەکان کاتێك باسی بنه‌ڕه‌تی مرۆڤیان دەکرد دەیانبـردەوە سەر دوو کەس، کە باوك و دایکی مرۆڤایەتین ئەوانیش: «ئادەم و حەوا» یان (ئادەم و ئیڤە). هەموو زمانە جیاوازەکانی دونیا بەم شێوەیە ناوەکەی دێنن، واتە ئەم دوو ناوە نەگۆڕە هەتا لە هەموو کتابە ئاسمانیەکانیشدا.

چەند ساڵێك لەمەوبەر زانستی بۆماوەزانی مرۆیی human genetics هەڵسا بە لێکۆڵینەوەیەکی یەکجار مەزن و دورودرێژ و ئاڵۆز لەسەر ڕەچەڵەكی مرۆڤی زیرەك Modern man.

– بۆ مرۆڤە (نێرەکان) لە ڕێگای پشکنینی (مایکرۆی)ی ئەنجامدرا لەسەر «کرۆمۆسۆمی Y» لە چەند شوێنێکی جیاواز بۆ ڕەگەزی نێر لە وڵاتە جیاجیاکاندا، گەیشتنە ئەو ئەنجامەی هەموو مرۆڤە نێرەکانی سەر زەوی ڕەچەڵەکیان دەگەڕێتەوە بۆ یەك باوك. واتە درەختی (Y) کرۆمۆسۆمی هەموو نێرەکان ڕەگەکەی یەك کەسە ئەویش:

« Y-chromosomal Adam (Y-MRCA)» واتە : Y کرۆمۆسۆم ئادەم

ئەمانەش لینکی سایتی (سکای نیوز) و (ویکیپیدیا) و (ناشیونال جیوگرافیك) و (کەناڵی Ufo) لە (یوتیوب)ن وەکو بەڵگە:

http://www.sci-news.com/genetics/science-y-chromosomal-adam-01709.html

http://en.wikipedia.org/wiki/Y-chromosomal_Adam

http://ngm.nationalgeographic.com/print/2006/03/human-journey/shreeve-text

https://www.youtube.com/watch?v=jVrtiK3XqTM

-هەروەها لە بەرامبەریشدا بۆ دۆزینەوەی ڕەچەڵەك و بنەڕەتی مرۆڤە (مێـیەکان)پشکنین و لێكۆڵینەوە ئەنجامدرا لە هێڵەکانی (مایتۆکۆندریا)ی خانەی ئافرەتان کە ئەمەش لە شوێنی جیاجیا لە وڵاتەکان ئەنجامدرا وە گەیشتنە ئەو ئەنجامەی ڕەچەڵەکی هەموو مرۆڤە مێـیەکانی سەر زەوی دەگەڕێتەوە سەر یەك کەس، واتە درەختی (مایتۆکۆندریا)ی حەوای هەموو مێیـەکان ڕەگەکەی یەك کەسە ئافرەتە ئەویش:( Mitochondrial Eve ) واتە: مایتۆکۆندریای ئیڤ یان مایتۆکۆندریای حەوا.

-ئەمانەش لینکی سایتی (ویکیپیدیا) و (ساینس دەیلی) و (جینیت کوێدوکەن) وەکو بەڵگە:

http://es.wikipedia.org/wiki/Eva_mitocondrial

http://www.sciencedaily.com/releases/2010/08/100817122405.htm

http://www.gentequeeduca.org.br/planos-de-aula/eva-mitocondrial-nossa-mae-africana

بێگومان هیچ کەسێك هەتا هیچ زانایەکیش ناتوانێ ئەم دۆزینەوە گرنگە ڕەت بکاتەوە چونکە ئەمە بیردۆزێك نیە یان بیرۆکەیەك بێت وەکو (په‌ره‌سه‌ندن)!! بەڵکو ئەمە تاقیکراوەتەوە لە تاقیگەی زانستی و بە بەڵگەی زانستی سەلمێنراوە هەتا (ناشنال جیۆگرافیك) کە گرنگترین و باوەڕپێکراوترین سەرچاوەی زانستیە زۆر بە جوانی باسی ئەمە دەکات و دەڵێت ڕەچەڵەکی هەموو مرۆڤەکانی سەر زەوی دەگەڕێتەوە سەر یەك پیاو و یەك ئافرەت واتە یەك دایەن و یەك باوان:

زانست پێشکەوت و لێکۆڵینەوەی کرد و گومانی بێ دینەکانی ڕەواندەوە دەربارەی ڕەچەڵەکی مرۆڤ و بۆی سەلماندین کە ئەوەی هەزاران ساڵە ئایینە ئاسمانییەکان باسی دەکەن دەربارەی ڕەچەڵەکی مرۆڤ کە ئادەم و حەوان ڕاستە و ئەمڕۆ هیچ گومانێك نەماوە کە ئێمە هەموومان نەوەی یەك دایك و یەك باوکین. نەوەك وەکو ئەوەی بێ دین و كافران بە درێژایی مێژوو گاڵتەیان بەوە دەهات کاتێك دەمانگوت ئێمە هەموومان لە ئادەم و حەواین بەڵکو بە ئەفسانەی پێشینان ناویان دەبرد!!

ئەو لێكۆڵینەوانەی کراون لەسەر ئادەم و حەوای زانستی بەس لە ڕووی کاتەوە هەندێ جیاوازیان هەیە هەروەکو هەندێکیان دەڵین ئادەم 60,000 ساڵ پێش ئێستا ژیاوە.

وە هەندێکی تریان دەڵێن 100,000 تا 200,000 ساڵ پێش ئێستا ژیاوە.

وە حەواش 180,000 ساڵ پێش ئێستا ژیاوە. وە هەندێکی تریان دەڵێن 100,000 تا 200,000 ساڵ پێش ئێستا ژیاوە.

وە لە نوێترین توێژینەوەکاندا کە لە(ویکیپیدیا)ش ئاماژەی پێداوە دەڵین مێژووی ئادەم و حەوا زۆر لەیەك نزیکن و لەیەك کات ژیاون هەر وەکو نوسراوە:

Two reports in August 2013 suggest much younger ages, and in fact, suggest that both (Y-chromosomal Adam) and (Mitochondrial Eve) could have lived at the same time .

واتە: دوو توێژینەوە لە ئەیلولی 2013 ئەنجامدراوە بە پێی تەمەنە بچووکەکان بە ساڵانێکی زۆر، وە لە ڕاستیدا ئاماژە بەوەدەکات کە هەر یەك لە ئادەم Y کرۆکۆسۆم و ئیڤ مایتۆکۆندریا لە یەك  سەردەمدا ژیاون.

هەروەها لە لێکۆڵێنەوەیەکی تردا دەڵێت:

((In the study, led by Stanford University School of Medicine geneticists reported the Y-MRCA to have lived between 120,000 and 156,000 years ago, based on genome sequencing of 69 men from 9 different populations. In addition, they estimated the age of Mitochondrial Eve to about 99,000 and 148,000 years. This would imply that the discrepancies between the age of male and female MRCA are reconcilable))

واتە: لە لێکۆلێنەوەیەکدا كه‌ لە زانکۆی (ستانفۆرد)، كۆلیژی جینۆمی پزیشكی ئه‌نجام دراوه‌ بە سەرپەرشتیاری مامۆستای پزیشك کە دەڵێت: Y-MRCA واتە ئادەم ژیاوە لە نێوان 120,000 تا  156,000 ساڵ لەمەو بەر، لەسەر بنەڕەتی ڕیزبەندی جیناتی کە لە 69 پیاو لە 9 گرووپی نیشتەجێی جیاوازدا وەرگیراوە، وە لە بەرامبەریشدا کات و سەردەمی ژیانی ئیڤ مایتۆکۆندریا دەگێڕێتەوە بۆ 99,000 تا 148,000 ساڵ لەمەو بەر، کە ئەمەش گرەنتی و بەڵگەیەکە کە

 هەردووکیان لەیەك سەردەمدا ژیاون.  

لەم دوو توێژینەوە دا تەمەنی ئادەم و حەوا دیاریکراوە:

بۆ ئادەم دەڵێ 208،300 ساڵ پێش ئێستا ژیاوە :

http://www.sci-news.com/genetics/science-y-chromosomal-adam-01709.html

وە بۆ حەوا 200,000 ساڵ پێش ئێستا ژیاوە :

http://www.sciencedaily.com/releases/2010/08/100817122405.htm

کەواتە بە پێی نوێترین توێژینەوە 8,300 ساڵ نێوانی ئادەم و حەوایە، وە لە ئاینیشدا حه‌وا له‌ دوای ئادەم دروست كراوه.

‌لە کۆتـــــاییدا:

تایبه‌تمه‌ندی جیناتی مرۆڤ وادەکات خوێندنەوە و لێکۆڵینەوە ئەنجام بدرێت لەسەر ڕەچەڵەکی مرۆڤ و کات و شوێن و ژمارەکەی. ئەمەش بووە هۆی ئەوەی کە مێژوو و ڕەچەڵەکی مرۆڤەکانی ئەمڕۆ بدۆزرێتەوە و هەرهەموویان ببـاتەوە سەر دوو کەس کە باوك و دایکی مرۆڤایەتین بە ناوەکانی (ئادەم و حەوا) وە هەموو گومانەکانی ڕەواندەوە دەربارەی ئەوەی کە باوانی ئێمە مەیمون بووە! چونکە بە پێی بیردۆزی پەرەسەندن (Evolution) مرۆڤ لە مەیموونەوە پەرەی سەندووە، بەڵام زانست تیۆری ئیڤۆلیشنی لە زۆر تیوبەوە پوچەڵکردەوە یەکێك لەمانە  Y ئادەم و مایتۆکۆندریای حەوا بوو. ئەمەش یەکێکە لە بەخششە مەزنەکانی خودای باڵادەستی کارامە کــە زانست بە مرۆڤ دەدات تا بتوانێت گومانەکان بڕەوێنـێـتەوە و بیرو باوەڕی خۆی تۆکمەتر بکات بۆ ئەوەی سەربەرز بێت لە هەردوو دونیا.