ئیعجازێكی نوێ. قوربانیكردن ژینگە دەپارێزێت نەك قەڵاچۆكردنی ئاژەڵان بێت.

هەندێك جار لەلایەن هەندێك كەسەوە گوێمان لێدەبێت یان پێمان دەڵێن كە قوربانیكردن بەم ژمارەیە لە ئاژەڵان لە جەژنی قورباندا جۆرێكە لە قەڵاچۆكردنی ئاژەڵان، بێئاگا لەوەی كەڕاستییەكی زانستیی و ژینگەیی هەیە لەپشت ئەم فەرمانە خوداییەوە.

بەڵام زۆر جار ئەم پرسیارە دەكرێت : ئایا قوربانیكردن بە ئاژەڵ لەناوبردنیان نییە؟ كاتێك خودای گەورە لەقورئاندا دەفەرموێت : (فَصَلِّ لِرَبِّكَ ۆانْحَرْ) (الكوثر:2) ؟
لەوەڵامدا و بەپشتبەستن بەزانستی نوێ و بە ئامارەكانی دەزگا نێودەوڵەتییە پەیوەندیدارەكان دەڵێین:
قوربانیكردن بەئاژەڵی وەك وشتر و مانگا و مەڕ و بزن، لە ڕۆژانی جەژنی قورباندا، وەك لە قورئان و سوننەتدا هاتووە، دەبێتە هۆی راگرتنی هاوسەنگیی نێوان گازەكان، چونكە وەك لە ئامارەكانی رێكخراوی (ئێف ئەی ئۆ) (فاو)دا هاتووە، ئاژەڵان بەرپرسن لەدەردانی لە(18%)ی بڕی ئەو گازانەی كە پلەی گەرما بەرز دەكەنەوە، وەك گازی میسان (سی ئێچ فۆڕ) و كاربۆن دای ئۆكساید، بۆیە بە قوربانیكردن بەم چوار جۆرەی ئاژەڵ بڕی گازی میسان و كاربۆن دای ئۆكساید كەم دەكات و، بڕی گازی (ئۆكسیجین)یش زیاد دەكات.
گازی میسان(CH4) كە لەئەنجامی كرداری سووتاندن و پڕۆسەی شیكردنەوەی بەكتیریای توخمە ئەندامییەكانییەوە لەشوێنی ژێرخاكنانی زبڵ و خاشاكەوە دێتە ئاراوە.
پڕۆفیسۆر (كۆنراد)ی سەرۆكی پەیمانگای (بلانك) بۆ مایكرۆبایۆلۆژی دەڵێت:
(ئەو گازی (میسان)نەی كە لە رێگەی مانگاو وڵاخی بەرزە و مەڕوماڵاتەوە دەردەچێت و، ساڵانەش نزیكەی (600) ملیۆن تۆنە و بەرز دەبێتەوە نێو بەرگی هەوا، یەكێكە لە سەرەكیترین هۆكارەكانی دیاردەی قەتیسبوونی گەرما، بۆیە ئەگەر بتوانین سنوورێك بۆ كەمكردنەوەی دابنێین ئەوسا دەتوانین گۆڕانكارییەكی خێراتر ئەنجام بدەین لەو گۆڕانكارییەی كە لەرێگەی دابەزاندنی گازی دوانە ئۆكسیدی كاربۆنەوە بەدەستی دەهێنین).
بەپێی توێژینەوەكانیش دەركەوتووە كە بڕی گازی میسان لە هەوادا بەرێژەی (150%) زیادی كردووە لەساڵی (1750)وە تا ئەمڕۆ، بەمەش سنوورە ئاساییەكانی خۆی تێپەڕاندووە.
ئەوەش راستە كە جیاوازیی هەیە لەنێوان كاریگەریی هەر یەك لە گازی میسان و گازی دوانە ئۆكسیدی كاربۆن لەڕووی:
یەكەم : گازی دوانە ئۆكسیدی كاربۆن لە (70%)ی قەبارەی ئەو گازانە پێكدێنێت كە دەبنە هۆی دیاردەی قەتیسبوونی گەرما، لەكاتێكدا گازی میسان لە (23%) پێكدێنێت.
دووەم: توانای گازی میسان بۆ گلدانەوەی گەرما لەنێو بەرگەهەوای زەویدا (23) جار زیاترە لەتوانای گازی دوانە ئۆكسیدی كاربۆن.
سێیەم: گازی میسان بۆ ماوەی (8)ساڵ لەبەرگەهەوادا دەمێنێتەوە، لەكاتێكدا گازی دوانە ئۆكسیدی كاربۆن بۆ ماوەی زیاتر لە (100) ساڵ دەمێنێتەوە.
لەساڵی (2002)دا مانگا و مەڕ و ماڵات نزیكەی (2،3) بلیۆن تۆن لە گازی دوانە ئۆكسیدی كاربۆن و، نزیكەی (104) ملیۆن تۆن گازی (میسان)ی خستۆتە هەواوە.
تەنها لەفەرەنسادا گازی میسانی دەرچوو لەرێگەی دەمی ئاژەڵانەوە نزیكەی (26) ملیۆن تۆن بووە و، لەرێگەی پاشەڕۆشیانەوە نزیكەی (12) ملیۆن تۆن بووە.
بۆیە هەتا بەرهەمهێنانی یەك كیلۆگرام لەگۆشتی مانگا، نزیكەی (13) تا (30) كیلۆگرام لەگازی میسان دەچێتە هەواوە.
ئەمڕۆ بەپێی ئامارەكانی رێكخراوی كشتوكاڵو خۆراكی سەر بەنەتەوە یەكگرتووەكان (فاو) ژمارەی ئەم چوار جۆرە لە ئاژەڵەكان بەم شێوەیەیە:
یەكەم: مانگا:
لەجیهاندا ژمارەی مانگا نزیكەی (1)ملیارو (500) ملیۆن سەرە كە:
28% لەهندستانە ، كە هیندییەكان نایخۆن و سەری نابڕن.
200 ملیۆن سەر لە بەرازیلە
165 ملیۆن سەر لە ئەمریكایە
110 ملیۆن سەر لە چینە.
دووەم: مەڕ:
لەجیهاندا ژمارەی مەڕ نزیكەی (2) ملیار سەرە، كە (22%)ی لەوڵاتی نیوزلەندایە.
سێیەم: بزن:
لەجیهاندا ژمارەی بزن دەگاتە نزیكەی (1)ملیار، كە لە (30%)ی لەوڵاتی چینە.
چوارەم: وشتر:
لەجیهاندا ژمارەی وشتر دەگاتە نزیكەی (20) ملیۆن وشتر، كە (70%)ی لەوڵاتە عەرەبییەكانی ئاسیا و ئەفریقیایە.
لێرەوەیە كە لەپڕۆسەی قوربانیكردن بەو چوار جۆرە ئاژەڵە موعجیزەیەكی گەورە هەیە كە بریتییە لە كەمكردنەوەی بڕی گازەكانی دوانە ئۆكسیدی كاربۆن و میسان، وێڕای زۆر سوودی كۆمەڵایەتیی و ئابووریی دیكە.
ئەمەش لەبەر ئەوەی ژمارەی ئاژەڵەكان ساڵانە لەزیادبووندان بەم پڕۆسەیەش جۆرێك لەهاوسەنگیی دەگەڕێتەوە بۆ بڕی ئەو گازانەی كە زیان بە ژینگە و بەرگەهەوا دەگەیەنن.
نوسينى: (عبدالرحمن صدیق).